O nas
Wszystko, co musisz wiedzieć o 88 gwiazdozbiorach i 12 zodiakach
Prawdopodobnie wszyscy słyszeliśmy o Wielkim Wozie, Małym Wozie i 12 zodiakach, al czy wiesz, że współcześni astronomowie podzielili niebo na 88 gwiazdozbiorów? Czytaj dalej, aby poznać wszystko, co najważniejsze, o konstelacjach i zodiakach, a także przekonać się, jakie gwiazdozbiory są widoczne z Twojego miejsca!
Jakie gwiazdozbiory są widoczne z Twojego miejsca?
To, czy jesteś w stanie zobaczyć konkretną konstelację, czy nie, zależy od Twojej lokalizacji. Niektóre gwiazdozbiory są widoczne z większości części świata, podczas gdy w celu zobaczenia innych trzeba wybrać się w podróż nawet na drugą stronę świata. Na mapie poniżej możesz z łatwością dowiedzieć się, jakie są Twoje obecne współrzędne.
Współrzędne (szerokość geograficzna) to szereg wyimaginowanych równoległych linii, które biegną ze wschodu na wschód przez Ziemię. Są oznaczone stopniami. Równik ma 0 stopni, podczas gdy Biegun Północny jest położony na szerokości +90 stopni, Londyn +52, a Rio de Janeiro około -23 stopni.
![Współrzędne świata](https://osr.org/wp-content/uploads/2019/04/latitude-world-pl.jpg)
Dowiedz się, na jakiej szerokości geograficznej się znajdujesz dzięki naszej Mapie Współrzędnych Świata
Teraz, gdy już wiesz, na jakiej szerokości geograficznej się znajdujesz, ożesz dowiedzieć się, jakie gwiazdozbiory możesz w jej obrębie zobaczyć. W tabeli poniżej zestawiliśmy rodziny konstelacji. Co więcej, uwzględniliśmy też najlepszy miesiąc na zobaczenie konkretnych gwiazdozbiorów. O każdym z nich możesz dowiedzieć się więcej, klikając jego nazwę.
Gwiazdozbiór | Rodzina | Współrzędne | Najlepiej widziana |
---|---|---|---|
Andromeda | Perseusz | +90° do -40° | Listopad |
Antlia | Lacaille | +45° do -90° | Kwiecień |
Apus | Bayer | +5° do -90° | Lipiec |
Aquila | Herkules | +85° do -75° | Wrzesień |
Aquarius | Zodiak | +65° do -90° | Październik |
Ara | Herkules | +25° do -90° | Lipiec |
Aries | Zodiak | +90° do -60° | Grudzień |
Auriga | Perseusz | +90° do -40° | Luty |
Bootes | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -50° | Czerwiec |
Caelum | Lacaille | +40° do -90° | Styczeń |
Camelopardalis | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -10° | Luty |
Capricornus | Zodiak | +60° do -90° | Wrzesień |
Carina | Niebiańskie Wody | +20° do -90° | Marsz |
Cassiopeia | Perseusz | +90° do -20° | Listopad |
Centaurus | Herkules | +30° do -90° | Maja |
Cepheus | Perseusz | +90° do -10° | Październik |
Cetus | Perseusz | +70° do -90° | Grudzień |
Chamaeleon | Bayer | 0° do -90° | Kwiecień |
Circinus | Lacaille | +20° do -90° | Czerwiec |
Canis Major | Orion | +60° do -90° | Luty |
Canis Minor | Orion | +85° do -75° | Marsz |
Cancer | Zodiak | +90° do -60° | Marsz |
Columba | Niebiańskie Wody | +45° do -90° | Luty |
Coma Berenices | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -60° | Maja |
Corona Australis | Herkules | +40° do -90° | Sierpień |
Corona Borealis | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -50° | Lipiec |
Crater | Herkules | +65° do -90° | Kwiecień |
Crux | Herkules | +20° do -90° | Maja |
Corvus | Herkules | +60° do -90° | Maja |
Canes Venatici | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -40° | Maja |
Cygnus | Herkules | +90° do -40° | Wrzesień |
Delphinus | Niebiańskie Wody | +90° do -70° | Wrzesień |
Dorado | Bayer | +15° do -90° | Styczeń |
Draco | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -15° | Lipiec |
Equuleus | Niebiańskie Wody | +90° do -70° | Wrzesień |
Eridanus | Niebiańskie Wody | +60° do -90° | Grudzień |
Fornax | Lacaille | +50° do -90° | Grudzień |
Gemini | Zodiak | +90° do -60° | Luty |
Grus | Bayer | +35° do -90° | Październik |
Hercules | Herkules | +90° do -50° | Lipiec |
Horologium | Lacaille | +20° do -90° | Grudzień |
Hydra | Herkules | +60° do -90° | Kwiecień |
Hydrus | Bayer | +5° do -90° | Grudzień |
Indus | Bayer | +25° do -90° | Wrzesień |
Lacerta | Perseusz | +90° do -35° | Październik |
Leo | Zodiak | +90° do -65° | Kwiecień |
Lepus | Orion | +60° do -90° | Luty |
Libra | Zodiak | +65° do -90° | Czerwiec |
Leo Minor | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -45° | Kwiecień |
Lupus | Herkules | +35° do -90° | Czerwiec |
Lynx | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -35° | Marsz |
Lyra | Herkules | +90° do -40° | Sierpień |
Mensa | Lacaille | 0° do -90° | Styczeń |
Microscopium | Lacaille | +45° do -90° | Wrzesień |
Monoceros | Orion | +75° do -85° | Luty |
Musca | Bayer | +10° do -90° | Maja |
Norma | Lacaille | +30° do -90° | Lipiec |
Octans | Lacaille | +5° do -90° | Październik |
Ophiuchus | Herkules | +80° do -80° | Lipiec |
Orion | Orion | +85° do -75° | Styczeń |
Pavo | Bayer | +15° do -90° | Wrzesień |
Pegasus | Perseusz | +90° do -60° | Październik |
Perseus | Perseusz | +90° do -35° | Grudzień |
Phoenix | Bayer | +30° do -90° | Listopad |
Pictor | Lacaille | +25° do -90° | Luty |
Piscis Austrinus | Niebiańskie Wody | +50° do -90° | Październik |
Pisces | Zodiak | +90° do -65° | Listopad |
Puppis | Niebiańskie Wody | +40° do -90° | Marsz |
Pyxis | Niebiańskie Wody | +50° do -90° | Marsz |
Reticulum | Lacaille | +20° do -90° | Styczeń |
Sculptor | Lacaille | +50° do -90° | Listopad |
Scorpius | Zodiak | +40° do -90° | Lipiec |
Scutum | Herkules | +70° do -90° | Sierpień |
Serpens | Herkules | +80° do -80° | Lipiec |
Sextans | Herkules | +80° do -80° | Kwiecień |
Sagitta | Herkules | +90° do -70° | Wrzesień |
Sagittarius | Zodiak | +55° do -90° | Sierpień |
Taurus | Zodiak | +90° do -65° | Styczeń |
Telescopium | Lacaille | +30° do -90° | Sierpień |
Triangulum Australe | Herkules | +15° do -90° | Lipiec |
Triangulum | Perseusz | +90° do -50° | Grudzień |
Tucana | Bayer | +15° do -90° | Listopad |
Ursa Major | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -30° | Kwiecień |
Ursa Minor | Wielka Niedźwiedzica | +90° do -10° | Czerwiec |
Vela | Niebiańskie Wody | +30° do -90° | Marsz |
Virgo | Zodiak | +80° do -80° | Maja |
Volans | Bayer | +10° do -90° | Marsz |
Vulpecula | Herkules | +90° do -55° | Wrzesień |
WSKAZÓWKA: Możesz też zainstalować darmową aplikację OSR Star Finder, dostępną na iOS i Android, aby dowiedzieć się, które gwiazdozbiory są widoczne w Twojej okolicy.
Rodziny zodiaków i gwiazdozbiorów
Rodziny konstelacji to gwiazdozbiory, które mają podobne cechy charakterystyczne, takie jak miejsce położenia w obrębie strefy niebieskiej, wspólne pochodzenie historyczne lub podobna tematyka mitologiczna. W 1975 roku astronom Donald Howard Menzel zgromadził kilka tradycyjnych grup i odpowiednio je dostosował, aby obejmowały one wszystkie z 88 współczesnych konstelacji. Rodziny konstelacji to: Rodzina Wielkiej Niedźwiedzicy, Rodzina Perseusza, Rodzina Herkulesa, Rodzina Oriona, Rodzina Wód Niebiańskich, Rodzina Bayera, Rodzina La Caille, i oczywiście słynny Zodiak.
![12 znaków zodiaku](https://osr.org/wp-content/uploads/2019/04/12-zodiacs.jpg)
12 znaków zodiaku (Prawa autorskie do zdjęcia: Pixabay)
25 faktów o Zodiaku
Zgodnie z definicją, Zodiak to orkąg składający się z dwunastu, podzielonych co 30 stopni części umieszczonych na drodze Słońca w ciągu roku. Drogi Księżyca i widoczne planty również znajdują się w jego obrębie i pozostają w pobliżu pasa zodiakalnego. Pas zodiakalny skłąda się z dwunastu znaków zodiaku. Dlatego też mówi się, że gdy Księżyc znajduje się pod znakiem Barana, lub Bliźniąt, jest wtedy najbliżej Słońca. Znaki zodiaku to podstawa horoskopów, czyli przewidywań tworzonych w oparciu o pozycję znaku zodiaku podczas naszych narodzin. Niektóre osoby wierzą, że horoskopy kształtują ich życie. Poniżej przedstawiamy Ci jeszcze 25 innych faktów na temat zodiaków.
1. Pierwsze znane zapisy astrologiczne pochodzą z Babilonu, około 1645 roku p.n.e. Najwcześniejszy horoskop pochodzi z około 410 roku p.n.e.
2. Początki zodiaku sięgają Egiptu (pomiar czasu i nauka stojąca za stworzeniem kalendarza). Również Grecja przyczyniła się do rozwoju astrologii, zwłaszcza dzięki Ptolemeuszowi, który jest autorem znanych testów astrologicznych i astronomicznych. Warto też zauważyć, że i rzymscy „uczeni” (w tym dwóch cesarzy) tworzyli prawa i doradzali innym na podstawie gwiazd.
3. Słowo „Zodiak” pochodzi z języka greckiego i oznacza zwierzęta. Nie wszystkie znaki zodiaku są jednak zwierzętami.
4. Znaki zodiaku opierają się na konstelacjach niebieskich, które odwzorowują ich kształty. Każdy zodiak należy do jednej z czterech kategorii: Powietrze, Woda, Ziemia i Ogień.
5. Zgodnie z astrologią, o Twoim znaku zodiaku decyduje Twoja data urodzenia. Zodiak pomaga utrzymywać życie w równowadze, określać Twoje dopasowanie z innymi osobami i wpływać na Twoją osobowość.
6. Znaki zodiaku z kategorii Powietrze: Bliźnięta, Waga, Wodnik. Osoby o znakach zodiaku z kategorii Powietrze są z reguły mądre, ale również nieprzewidywalne i niedostępne.
7. Znaki zodiaku z kategorii Woda: Rak, Skorpion i Ryby. Te osoby mają tendencję do bycia emocjonalnymi, wrażliwymi i dopasowanymi emocjonalnie do innych osób.
8. Znaki zodiaku z kategorii Ziemia: Byk, Panna, Koziorożec. Te osoby twardo stąpają po ziemi, są odpowiedzialne i stabilne.
9. Znaki zodiaku z kategorii Ogień: Baran, Lew, Strzelec. Te osoby robią to, co mają do zrobienia, są namiętne i kierują się swoimi instynktami.
10. Astrologia jest bardziej rozbudowana, niż większość osób zdaje sobie z tego sprawę. Poza datą urodzenia, bardzo ważną rolę odgrywa też lokalizacja Ziemi w stosunku do Słońca oraz godzina narodzin.
11. Zodiak można znaleźć nawet w średniowiecznych witrażach, na przykład w katedrze Angers we Francji. Witraż znajdujący się w niej przedstawia wszystkie 12 znaków zodiaku.
12. Niebiański zodiak ma swoją własną poświatę nazywaną światłem zodiakalnym. Jest to delikatne, trójkątne i miękkie światło, które świeci na biało na nocnym niebie. Poświata pochodzi od Słońca, które przesuwa się po swojej drodze. Najlepiej widać zodiak po zachodzie Słońca wiosną i przed wschodem jesienią.
13. Chociaż zodiak jest podzielony na dwanaście różnych części Słońce nie spędza takiego samego czasu w obrębie każdego z jego znaków. Na przykład, Panna obejmuje pięć razy więcej długości geograficznej niż Skorpion, przez co pozostałe znaki zodiaku trwają krócej.
![Znaki zodiaku](https://osr.org/wp-content/uploads/2019/04/zodiac-signs.jpg)
Prawa autorskie do zdjęcia: Pixabay
Lista 12 znaków zodiaku
Jeśli masz urodziny między tymi datami, Twój znak zodiaku to…?
- Data: 21 marzec – 19 kwiecień
- Symbol: Baran
- Cechy: aktywny, wymagający, zdeterminowany, skuteczny, ambitny
- Data: 20 kwiecień – 20 maj
- Symbol: Byk
- Cechy: bezpieczny, subtelnie silny, doceniający, kierujący, cierpliwy
- Data: 21 maj – 20 czerwiec
- Symbol: Bliźnięta
- Cechy: komunikatywny, niezdecydowany, ciekawy, inteligentny, zmienny
- Data: 21 czerwiec – 22 lipiec
- Symbol: Rak
- Cechy: emocjonalny, dyplomatyczny, intensywny, impulsywny, selektywny
- Data: 23 lipiec – 22 sierpień
- Symbol: Lew
- Cechy: rządzący, ciepły, hojny, wierny, przejmujący inicjatywę
- Data: 23 sierpień – 22 wrzesień
- Symbol: Panna
- Cechy: analityczny, praktyczny, refleksyjny, obserwujący, rozważny
- Data: 23 wrzesień – 22 październik
- Symbol: Waga
- Cechy: zbalansowany, sprawiedliwy, prawdomówny, ceniący piękno, dążący do perfekcyjności
- Data: 23 październik – 21 listopad
- Symbol: Skorpion
- Cechy: rozwijający się, samowolny, dążący do celu, nieustępliwy
- Data: 22 listopad – 21 grudzień
- Symbol: Strzelec
- Cechy: filozoficzny, ruchliwy, eksperymentujący, optymistyczny
- Data: 22 grudzień – 19 styczeń
- Symbol: Koziorożec
- Cechy: zdeterminowany, dominujący, wytrwały, praktyczny, przekorny
- Data: 20 styczeń – 18 luty
- Symbol: Wodnik
- Cechy: mądry, humanitarny, poważny, wnikliwy, dwulicowy
- Data: 19 luty – 20 marzec
- Symbol: Ryby
- Cechy: zmienny, barwny, pomysłowy, reaktywny, niezdecydowany
![Mapa gwiazdozbiorów](https://osr.org/wp-content/uploads/2019/04/constellation-map.jpg)
Prawa autorski do zdjęcia: Pixabay
20 faktów o gwiazdozbiorach (konstelacjach)
1. Słowo „konstelacja” pochodzi od latyńskiego słowa oznaczającego „zestawiony z gwiazd”.
2. Z gwiazdozbiorów jako pierwsi korzystali rolnicy. W niektórych obszarach świata zmiany pór roku były bardzo subtelne. Rolnicy opierali się więc na gwiazdach podczas wyznaczania dni siewu i zbioru.
3. Astronomowie podzielili niebo na 88 różnych gwiazdozbiorów.
4. Wiemy, że gwiazdozbiory istnieją od wieków. Odnoszą się do nich już historyczne zapisy z 4000 roku p.n.e. (kultura mezopotamska). Epicki poemat Homera, Odyseja , również o nich wspomina. Eudoksus z Cnidus pisał o 43 gwiazdozbiorach 400 lat później.
5. W 150 roku n.e. aleksandryjski astronom Ptolemeusz stworzył Almagest. Ta książka była zbiorem danych astronomicznych. Ptolemeusz twierdził, że przedstawione przez niego dane pochodzą z Babilonii z VIII wieku p.n.e.
6. Gwiazdy są podzielone na grupy. 21 gwiazdozbiorów północnych to: Andromeda, Aquila, Auriga, Boötes, Cassiopeia, Cepheus, Corona Borealis, Cygnus, Delphinus, Draco, Equuleus, Hercules, Lyra, Ophiuchus, Pegasus, Perseus, Sagitta, Serpens, Triangulum, Ursa Major i Ursa Minor.
7. Wyróżnia się 17 gwiazdozbiorów południowych: Ara, Carina, Puppis, Vela, Canis Major, Canis Minor, Centaurus, Cetus, Corona Australis, Corvus, Crater, Eridanus, Hydra, Lepus, Lupus, Orion i Pisces Austrinus.
8. Astrologia ma własny zestaw 12 gwiazdozbiorów zodiakalnych: Aries, Aquarius, Cancer, Capricornus, Gemini, Leo, Libra, Pisces, Sagittarius, Scorpius, Taurus i Virgo.
9.W 1536 roku niemiecki producent globusów, Casper Vopel, dodał jeszcze dwa gwiazdozbiory do listy. Nazywały się one Coma Berenices i Antinous, które połączyły się w Aquila w 1930 roku.
10. W starożytnej Grecji gwiazdozbiory z południowymi gwiazdami nie miały nazw. Dopiero w 1589 roku holenderski astronom Plancius nazwał je, powołując też do istnienia Crux i Triangulus Antarcticus. Ostatecznie stworzył jeszcze kilka kolejnych gwiazdozbiorów.
11. Za nazewnictwo gwiazdozbiorów odpowiadają Grecy. Nazwy zostały utworzone w oparciu o greckich mitologicznych bohaterów i legendy.
12. Statki żeglugowe używały gwiazd w celach nawigacyjnych. Gwiazda Północna (Polarna) i Ursa Minor (gwiazdozbiór Małej Niedźwiedzicy) były wykorzystywane do określania szerokości geograficznej (Północ/Południe).
13. W kulturze hinduskiej Nakshatra jest terminem oznaczającym rezydencję księżycową. Nakshatra to jeden z 27 (czasami 28) sektorów wzdłuż ekliptyki, których nazwy odnoszą się do najbardziej widocznych wzorów gwiazd w ich obrębie.
14. Z każdym gwiazdozbiorem powiązana jest historia z mitologii greckiej. Te historie często dotyczą wściekłych bogów i mistycznych stworzeń.
15. Gwiazdozbiory składają się z gwiazd, które znajdują się bliżej lub dalej od siebie. Niektóre z gwiazd lśnią intensywnie, jeśli znajdują się bliżej Ziemi. Inne natomiast lśnią, ponieważ są masywnych rozmiarów.
16. Nie każdy może zobaczyć wszystkie gwiazdozbiory. Niektóre z nich są niewidoczne ze względu na ich lokalizację. Co więcej, wpływ na ich widoczność ma także pora roku.
17. Hydra to największy gwiazdozbiór. Zajmuje on 3,16% nieba.
18. Najmniejszym gwiazdozbiorem jest Crux. Zajmuje on tylko 0,17% nieba.
19. Wielki Wóz i Mały Wóz uważa się za asteryzmy, czyli małe układy gwiazd znajdujące się w obrębie gwiazdozbioru.
20. Nazwy 22 różnych gwiazdozbiorów zaczynają się od litery C.
Następnym razem, gdy będziesz wpatrywać się w nocne niebo, przeznacz trochę czasu na wyszukanie dowolnych gwiazdozbiorów i zodiaków. Są przepiękne i fascynujące. Możesz też już teraz nazwać własną gwiazdę w dowolnej konstelacji za pomocą kilku kliknięć. Nazwij gwiazdę, zobacz ją w 3D i znajdź na niebie za pomocą aplikacji OSR Star Finder!