Yeni bir gök cismi keşfedildi

17 Nov 2019

comunicazioni terra spazio

NASA, Nazi Tartışmalarının Ardından Keşfettiği Gök Cisminin İsmini Değiştirdi

Bir uzay aracının şimdiye kadar keşfettiği en uzaktaki gök cismi olan Ultima Thule’nun ismi, Nazi tartışmalarının ardından değiştirildi. Naziler tarafından kullanılan Ultima Thule ismi yerine Arrokoth ismi, gök cismine verildi.

Bu yılın başında Plüton’dan yaklaşık 1.5 milyar km uzaklıkta, Kuiper Kuşağı’nda dönen bir gök cismi, NASA’nın uzay aracı New Horizon tarafından ziyaret edildi. Bir uzay aracı ile ziyaret edilen en uzak gök cismine Ultima Thule adı verildi.

Gök cisminin aslında teknik olarak ismi 2014 MU69. Ancak NASA ekibi, teknik ismin yanında klasik Ortaçağ edebiyatında efsanevi kuzey topraklarının ismi olan Ultima Thule ismini de verdiler.

Yıldızlar ve gök cisimleri

Ancak gök cisminin bu ismi büyük bir tartışmaya neden oldu. Ultima Thule ismi, 20. yüzyılın başlarında Alman milliyetçileri tarafından “Aryan” halkının atalarının yaşadığı bölgeyi tanımlamak için kullanılan isimdi. Thule Society denen grubun üyeleri daha sonra Adolf Hitler’in partisine evrimleşen siyasi partiyi kurdular. Partinin kurulması ve ardından faşizm yükselmesiyle Ultima Thule ismi popülerleşti.

Ultima Thule isminin gök cismine verilmesine insanlar tepki gösterdi. Gök cisminin ismi etrafında bir tartışma başladı. Eleştirilerin adından NASA, gök cisminin ismini değiştirmeye karar verdi. New Horizon ekibi tarafından seçilen yeni isim, Uluslararası Astronomi Birliği tarafından onaylandı. Onaylanan yeni isim, salı günü NASA merkezinde düzenlenen bir törenle açıklandı.

NASA’nın merkezinde gerçekleştirilen törende NASA yetkilileri, isim tartışmalarına hiç değinmediler. Colorado’daki Southwest Araştırma Enstitüsü’nde görevli ve New Horizon’un baş araştırmacısı olan Alan Stern, “Arrokoth ismi, gökyüzüne bakma, yıldızları ve gezegenleri merak etme ilhamımızı yansıtıyor. Bu öğrenme arzusu New Horizon görevinin kalbidir. Bu keşfin kutlama törenine de Powhatan topluluğunu ve Maryland halkını katmaktan onur duyuyoruz” dedi.

NASA tarafından yapılan açıklamada, gök cismine Arrokoth ismi verilmeden önce Powhatan topluluğunun yaşlılarından izin aldıklarını ve gök cismi ile bölgede yaşayan yerel halkın kültürünü ilişkilendirmek için bu ismi seçtiklerini açıkladılar.

Yıldızlar ve Hubble

2014 yılında gök cismini bulan Hubble Uzay Teleskobu ve New Horizon’da görevli ekibin laboratuvarı olan Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarı, Powhatan halkının yaşadığı Maryland’de kurulu.

Haber ajansı AFP’nin Ultima Thule ismi ile ilgili sorularına yanıt veren NASA yöneticileri, ismin sadece bir takma isim olduğunu söylediler. Ancak NASA yöneticileri, Nazi tartışmaları konusunda yorum yapmak istemediler.

New Horizon görevi için çalışan astrofizikçi Simon Porter attığı “Çok uzun sürdü, ama sonuçtan memnunum #Arrokoth” tweeti ile isim değişikliğinden duyduğu memnuniyeti bildirdi. NASA’nın bilim asistanı olan Ocean McIntyre de, ”Arrokoth, MU69 için Ultima Thule’dan daha iyi bir isim” açıklaması yaptı.