NASA’nın Paylaştığı, Ay Tutulması Sırasında Çekilmiş Büyüleyici Görüntü
NASA, geçen hafta yaşanan Ay tutulmasında çekilen bir fotoğrafı, 'Günün Astronomi Fotoğrafı' etkinliğinde paylaştı. Ortaya çıkan görüntüler nefes kesici türden oldu.
Gökyüzü gözlemcileri, geçtiğimiz hafta büyüleyici bir gök olayına tanıklık etti. Dünya’nın gölgesinin Ay’a düşmesi sonucunda oluşan nefes kesici görüntüyü deneyimleyen gözlemciler, unutulmaz anlar yaşadı.
Ay tutulmaları, Dünya’nın Güneş ve Ay arasına girmesiyle oluşan astronomik bir olay olarak biliniyor. Geçtiğimiz hafta yaşanan olaydaysa dolunay şeklinde olan Ay, neredeyse Güneş ve Dünya’yla mükemmel bir şekilde sıralandı. Bu olayın üzerinden belirli bir süre geçtikten sonra NASA, Günün Astronomi Fotoğrafı etkinliğinde Ay’ın fotoğrafını paylaştı.
Bir sonraki ay tutulması 2021 yılında
Cristian Fattinnnazzi isimli bir fotoğrafçı tarafından çekilen muazzam fotoğraf, İtalya, Montecassiano’dan geldi. NASA “Aristoteles, milattan önce dört yüzüncü yıllarda Dünya’nın yuvarlak gölgesini Ay üzerinde görmüştü” açıklamalarını kullandı.
Fotoğrafın çekiminden de bahseden NASA, “insanların bu denli yüksek dinamik aralıkla (HDR) fotoğraf çekebilmesi, gölgelerin de yakalanmasını kolaylaştırıyor. Geçen hafta yaşanan kısmi Ay tutulması, 15 adet görüntüden oluşuyor. Parlak olan bölümlerin fazla parlamaması için saniyenin 1/400’ü gibi kısa bir pozlamaya sahip olan görsel, en karanlık bölümlerin yanı sıra parlak bölgeleri de ortaya çıkardı” şeklinde bir açıklama yaptı.
Bu etkileyici Ay tutulmasındaki en karanlık bölümün tamamen karanlık olmadığını belirten NASA, Dünya atmosferinden yansıyan ışıkların Ay yüzeyini çok az da olsa aydınlattığını belirtti.
Bir sonraki Ay tutulmasının 26 Mayıs 2021 tarihinde gerçekleşmesi bekleniyor.
Nasıl gerçekleşir?
Ay tutulması genellikle yılda iki defa gerçekleşmektedir. Dünyanın uydusu konumunda bulunan ay, dünya etrafında döner ve bu dönme işlemi 27.7 günde tamamlanır. Ay, dünyanın etrafında turlarken bazı zamanlar dünyanın gölgesinde kalabilmektedir. Ayın gölgede kaldığı zamanlarda ay güneşten gelmekte olan ışınları alamaz ve dünyanın gölgesi de ayın üzerinde düşer. Bu durumda ay karanlıkta kalır ve böylece ay tutulması gerçekleşmiş olur. Ay tutulması olayında ayın karanlıkta kalmasına rağmen ay tamamen görünmez olmaz. Böyle durumlarda ayın üzerinde kırmızı renge yakın bir tonda dünyanın gölgesi oluşur.
Ayın çeşitli evreleri bulunur ve bu her evrenin bir ismi vardır. Ay tutulması olayı yaşandığı zaman ay dolunay görünümünde bulunur. Ay tutulmasında tutulma olayı yaklaşık olarak 1 saat civarı sürer. Günümüze kadar gerçekleşmiş olan ay tutulması olayında en küçük zaman sınırı ise 40 dakika olarak belirlenmiştir.
Ayın gölgede kalmış olduğu ay tutulması olayında dünya, güneş ve ay çizgisinin farklı kombinasyonlar yaşanabilmektedir. Bu farklı kombinasyonlar çerçevesinde ay tutulması bazı durumlarda kısmi ay tutulması biçiminde de gerçekleşebilir. Kısmi ay tutulması olayında dünyanın gölgesi tam olarak ayın üzerine düşmez. Gölge ayın üzerine kısmen düşer.
Ay tutulması olayının değişik türleri bulunur ve bu türler 3 kısma ayrılırlar.
*Tam Tutulma
*Kısmi Ay Tutulması(Parçalı Tutulma)
*Gölgeli Tutulma
Bu türlerden tam tutulma da dünyanın gölgesi tamamen ayın üzerine düşmektedir. Parçalı tutulmada kısmen ayın üzerine düşer. Gölgeli tutulma olayında ise durum biraz farklıdır. Ay tutulmasının türlerinden birisini teşkil eden gölgeli tutulmada dünyanın gölgesi ayın yarısına düşer ve ayın yarısı hala güneş ışığı almaya devam eder. Bu durumda ayın yarısı güneş ışığı almaya devam eder fakat ayın görüntüsü oldukça sönük bir şekildedir. Gölgeli tutulmanın bir diğer özelliği ise bu tutulma türü çok nadir görülen bir ay tutulması özelliğini taşır.
Ay tutulması olayı genellikle yılda iki kez yaşanırken bazı durumlarda yılda hiç yaşanmayabilir ya da 3 kez yaşanabilir. Bu durumlar ay tutulmasıyla ilgili istisna durumları teşkil eder. Normal olarak ay tutulması olayı yılda iki kez gerçekleşen bir olaydır.
Tutulmalar ve yıldızlar
Evrende dünyayla alakalı iki tür tutulma gerçekleşir. Bu tutulmalar dünya, ey ve güneş çerçevesinde gerçekleşen tutulmalardır. Bunlardan ay tutulması ve güneş tutulması birbirine karıştırılmamalıdır. Çünkü iki tutulma arasında fark bulunur. Güneş tutulması olayında ay, dünya ile güneş arasında kalarak dünyanın belirli noktalarının karanlık içinde kalmasına neden olur. Ay tutulması olayında ise, dünya, ay ve güneş arasında kalarak ayın karanlıkta kalmasına neden olur. Bazen karıştırılabilen bu iki tutulma arasındaki temel fark bu şekildedir.
Ay tutulması olayı astroloji bilimi tarafından yakından takip edilen bir olaydır. Tutulmanın yaşandığı dönemlerde burçlarla ilgili olarak kişilerin bazı psikolojik durumlarının etkilenebileceği de söylenmektedir.
yazan: Erdoğan Gül