Meteorieten: ruimteonderzoek op aarde

Voorgeschiedenis

NASA doet dit samen met twee andere Amerikaanse federale organisaties: de National Science Foundation (NSF) en de Smithsonian Institution (SI). Dit partnerschap heet voluit het Antartic Search for Meteorites Program (ANSMET). De Verenigde Staten zijn als sinds 1976 met dit ANSMET-programma op zoek naar meteorieten op de Zuidpool. Inmiddels zijn al ruim 23.000 monsters verzameld. Hierbij zitten ook de eerste meteorietbrokken ooit gevonden vanaf onze Maan en Mars. Met het nieuwe verdrag dat half november is ondertekend is dit programma weer met 10 jaar verlengd.  

Meteorieten op de Zuidpool

Meteorieten zijn stukken steen die vanuit de ruimte door onze atmosfeer vallen en inslaan op aarde. Of in dit geval in het ijs. Door dat ijs biedt de Zuidpool een unieke omgeving voor de meteorieten. Het koude klimaat behoudt de stenen een lange tijd. En door de beweging van het ijs worden de meteorieten als het ware ‘opgehoopt’ op bepaalde plekken, waardoor het relatief makkelijk is ze te vinden.

Er zijn verschillende soorten meteorieten te vinden in het Zuidpoolgebied. De meest gangbare brokstukken zijn afkomstig van meteorieten van asteroïden. Maar er zitten ook monsters bij die afkomstig zijn van stenen van onze Maan en zelfs van de planeet Mars.

Van de eerste soort wil NASA en haar partners meer te weten komen over meteorieten over het algemeen. Van de tweede soort hopen ze dat ze vragen kunnen beantwoorden over de Maan en over Mars.

Meteorieten van asteroïden

Asteroïden of planetoïden zijn stukken materie die net zoals de planeten in een baan om de Zon zweven. Het zijn overblijfselen van de materialen waaruit alle planeten zijn gevormd. Eigenlijk is het dus ruimtepuin. Maar wel heel belangrijk ruimtepuin. Want gedacht wordt dat de inslag van meteorieten eeuwen geleden wellicht gezorgd heeft voor het ontstaan van water en organische moleculen op Aarde (en andere planeten). De theorie is dat de meteorieten water en moleculen hebben meegebracht en dat deze door de inslagen op de planeten terecht is gekomen. Dat is nu één van theorieën die onderzocht kunnen worden binnen het ANSMET-programma.

De wetenschappers die verbonden zijn aan het ANSMET-programma hebben al vastgesteld dat de stenen die verzameld zijn op de Zuidpool afkomstig zijn van vele verschillende asteroïden. Het zijn echter wel meestal asteroïden die zweven in de asteroïden- of planetoïdengordel tussen Mars en Jupiter. Deze grote collectie ruimtepuin levert het grootste gedeelte van de meteorieten die op Aarde neerstorten.

NASA/Cindy Evans, Public domain, via Wikimedia Commons

Gevonden meteoriet op de Zuidpool

Meteorieten van Maan en Mars

Maan- en Marsmeteorieten zijn echte deeltjes van de Maan en Mars. Deze deeltjes zijn ooit door een inslag van ander materiaal (of andere meteorieten) uit het oppervlakte geslagen en op Aarde beland.

Maanmeteorieten kunnen zodoende afkomstig zijn van delen van de Maan waar nog geen astronaut is geweest. Zij kunnen onze kennis van de Maan en de oorsprong ervan vergroten.

Marsmeteorieten zijn onze enige monsters van stenen die afkomstig zijn van een andere planeet. Door bestudering hiervan kunnen de wetenschappers extra kennis vergaren over deze intrigerende planeet, haar samenstelling en oorsprong.

Overigens weten de deskundigen dat deze brokstukken afkomstig zijn van Mars door uitgebreid onderzoek te doen naar de leeftijd en samenstellingen van de stenen. En door ze te vergelijken met de monsters die zijn genomen tijdens missies naar Mars.

Ik ben benieuwd met welke bevindingen de wetenschappers komen na bestudering van de enorme berg brokstukken. Wordt vervolgd!