NASA gizemli bölgeyi araştırmak için uzaya uydu gönderdi

13 Oct 2019

Fire

ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), gökyüzünün uzay ile buluştuğu dinamik ve gizemli bölgeyi araştırmak için dün gece yörüngeye uydu gönderdi.

NASA’dan yapılan açıklamada, Florida sahili açıklarında Stargazer L-1011 uçağından bırakıldıktan 5 saniye sonra üzerinde Northrop Grumman şirketinin üretimi olan Pegasus XL roketi ateşlenen uyduya, “İyonosferik Bağlantı Kaşifi” adı verildiği belirtildi.

Buzdolabı büyüklüğündeki uydunun, atmosferin üst tabakalarından biri olan ve uzay sınırıyla örtüşen iyonosferi inceleyeceği, ölçümlerinin, bilim insanlarının uzay iklimi ile yeryüzü iklimi arasındaki bağlantıyı daha iyi anlamalarına yardım edeceği belirtildi.

NASA’nın heliofizik bölümü yöneticisi Nicola Fox, uzay sınırı olarak bilinen iyonosferde, Güneş’ten kaynaklanan çok fazla olayın meydana geldiğini, Dünya’daki fırtına, kasırga ve ekstrem hava koşullarının bu tabakadaki enerjiye katkı sunduğunu söyledi. Fox, “İyonosfer, olağanüstü bir fizik laboratuvarı.” ifadesini kullandı.

İyonosfer hakkında daha çok bilgi edinilmesinin, daha gelişmiş gözlemle yörüngedeki uzay araçları ve astronotların daha iyi korunmasını sağlaması bekleniyor.

NASA geçen yıl atmosferin daha üst bölgesinin incelenmesi amacıyla Gold ismi verilen bir uyduyu yörüngeye göndermişti. İyonosfer araştırması için gelecek yıllarda Uluslararası Uzay İstasyonu’nun da dahil olacağı daha fazla misyonun düzenleneceği kaydediliyor.

Dünya atmosferi ve iyonosfer

Atmosfer veya havaküre, Dünya’nın kütleçekimi ile gezegenin çevresini sarmalayan gaz tabakası. Yaklaşık %78’i azot, %21’i oksijen, %0.93 argon, %1 su buharı ve kalan kısmı diğer bazı gazların karışımından oluşmuştur. Bu gaz karışımına genel olarak hava adı verilir. Atmosfer Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü nedeniyle kutuplarda ince (alçak), ekvatorda geniştir.

Atmosfer morötesi güneş ışınımını emmek ve gece ve gündüz sıcaklıklarını dengelemek suretiyle Dünya’daki yaşamı korur.

Atmosfer ve dış Uzay ile kesin bir sınır yoktur. Yavaşça incelir ve gözden kaybolur. Atmosfer kütlesinin üç çeyreği gezegen yüzeyinin 11 km içerisindedir. Amerika’da 80,5 km üstünde seyahat eden insanlar astronot olarak gösterilirler. Bir irtifa 120 km (400.000 ft) sınırını gösterir ki orada atmosferik etkiler tekrar giriş esnasında fark edilir.Karman line 100 km’de (328.000 ft) sık sık atmosfer ve dış uzay arasında sınır olarak kullanılır.

Dünya atmosferinin sıcaklığı yükseklikle değişir.