Eta Carinae en de vijf nieuwe supersterren

15 mrt 2016

Amerikaanse wetenschappers ontdekten in januari maar liefst vijf nieuwe supersterren in verre sterrenstelsels. In ons melkwegstelsel staat een zogenoemde ‘superster’. Dit is de helderste ster van de Melkweg en bevindt zich op 7.500 lichtjaar afstand van de Aarde. Deze superster heet Eta Carinae en schijnt maar liefst vijf miljoen keer zo fel als de zon!

Zeldzaam

Blog9_Eta_Carinae_NASAWetenschappers hebben afgelopen maand ontdekt dat zo’n superster niet in elk sterrenstelsel voorkomt. Tussen 2012 en 2014 hebben Amerikaanse onderzoekers oude beelden van de ruimtetelescopen Spitzer en Hubble bekeken. De resultaten van dat onderzoek zijn nu gepubliceerd in The Astrophysical Journal. En wat blijkt: zij vonden weliswaar vijf nieuwe supersterren, maar ook zeven sterrenstelsels waarin geen superster voorkwam.

De vijf nieuwe supersterren bevinden zich op grote afstand van de aarde. Twee supersterren zijn te vinden in het sterrenstelsel met de naam M83, dat op 15 miljoen lichtjaar van de Aarde te vinden is. De andere drie staan zelfs nog verder: tussen de 18 en 25 miljoen lichtjaar. Alle vijf de supersterren schijnen wel ongeveer net zo krachtig als Eta Carinae.

De wetenschappers gaan nu onderzoeken wat de invloed van zo’n superster is op hun omgeving.

Eta Carinae

‘Onze’ superster is dus Eta Carinae. Eigenlijk houdt de term superster niet meer in dan dat het de ster is die vele malen heter en dus feller is dan de andere sterren in dat zonnestelsel. Een superster heeft dan ook de dichtste massa van alle sterren in het sterrenstelsel. De massa van Eta Carinae is zelfs tot 80 keer dichter dan de massa van de zon.

In feite bestaat Eta Carinae uit 2 sterren: Eta Carinae A en Eta Carinae B. Het is een ster in de categorie O, wat betekent dat deze de hoogste temperatuur van alle stertypes heeft: tussen de 30.000 en 60.000 graden Kelvin (tussen 29.726 en 59.726 graden Celsius). Eta Carinae is dan ook blauw van kleur. (lees voor meer informatie mijn blog over de kleuren en temperaturen van de sterren)

Eta Carinae bevindt zich in de Carina Nebula (of Carina nevel) en is voor het eerst vastgelegd door  Edmond Halley in 1677. De naam Eta Carinae kreeg de superster echter pas in 1879, toen de sterren binnen de Carina Nebula apart benoemd werden.

In de eerste helft van de 19e eeuw werd deze superster aanzienlijk feller. Deze periode wordt ook wel ‘de Grote Eruptie’ genoemd. Daarna vervaagde de ster, waarna de felheid vanaf 1940 weer in een constante lijn aan het toenemen is.

Wetenschappers verwachten dat Eta Carinae zal verdwijnen als een supernova: met een enorme explosie. Bij die explosie komt dan een enorme hoeveelheid licht vrij en worden waarschijnlijk grote hoeveelheden chemische elementen de ruimte in geblazen. Uit die elementen kunnen dan nieuwe planeten ontstaan, die wetenschappers vervolgens kunnen ontdekken en waar wij op onze beurt weer over kunnen schrijven!