Het begin: wat zijn sterren?
Wat is er nou romantischer dan samen met je geliefde, onder een deken en met een flesje wijn, naar (vallende) sterren kijken? Maar waar kijken we dan precies naar? Wat zijn sterren, behalve mooie lichtpuntjes in de donkere hemel?
Sterren zijn een natuurkundig verschijnsel en ontstaan door het samentrekken van kernen van een moleculaire gaswolk met hoge massa en dichtheid. Wat!?!? In het kort, en hopelijk in begrijpelijke taal, komt het hier op neer: in de ruimte bevinden zich enorme gaswolken die voornamelijk bestaan uit waterstof- en heliumdeeltjes. Deze deeltjes trekken elkaar aan en hierdoor ontstaan er ‘een dichte massa binnen zo’n gaswolk. Binnen die massa komen er steeds meer deeltjes bij en deze komen ook steeds dichter op elkaar te zitten. Hierdoor stijgt de temperatuur in die massa. Zodra de temperatuur hoger is dan 9,9 miljoen graden Celsius ontstaat er een kernreactie. De helium en waterstof worden dan omgezet in energie (gas) en dan ontstaat de ster zoals wij die kennen. Sterren zijn dus eigenlijk grote bollen gas die zoveel licht geven dat wij ze met het blote oog vanaf de aarde kunnen zien.
Lichtjaren ver weg
Wist je trouwens dat wij nog steeds sterren kunnen zien die allang uitgedoofd zijn? Dat komt omdat het licht van de ster door het heelal blijft reizen, ook al is de ster gedoofd. De sterren die wij kunnen zien staan in onze eigen Melkweg, die een diameter van 100.000 lichtjaar heeft. Dat betekent dat het licht van de ster er ook zoveel jaar over gedaan kan hebben om ons te bereiken. Als die ster dan minder dan die 100.000 lichtjaar geleden is gedoofd, dan zien we hem dus nog steeds, omdat het licht al richting ons aan het reizen was voordat de ster uitdoofde. Sterren branden overigens tussen de enkele miljoenen tot vele miljarden jaren lang. Een kleine ster heeft bijvoorbeeld genoeg gas om 10 miljard jaar te blijven branden.
Vallende sterren
Zijn vallende sterren dan sterren die uitgedoofd zijn? Nee, uitgedoofde sterren ontploffen of krimpen, waardoor ze simpelweg verdwijnen. Vallende sterren zijn eigenlijk helemaal geen sterren…. maar meteoren! Hele kleine stukjes hiervan (meteoroïden) komen in onze atmosfeer terecht en vormen het verschijnsel dat wij vallende sterren noemen.
Gasbollen of niet, sterren kijken blijft toch iets prachtigs om te doen. Hoe langer je kijkt, hoe meer sterren en sterrenbeelden je gaat zien. En hoe nietiger je je gaat voelen! Tenminste, dat heb ik altijd wel.