Een nieuwe planeet in ons zonnestelsel?

Planeet Pluto NASA-JHUAPL-SWRI, Public domain, via Wikimedia Commons

Hebben wetenschappers, 86 jaar na de ontdekking van Pluto in 1930, een nieuwe planeet in ons zonnestelsel ontdekt? Begin van dit jaar kwam in het nieuws dat Amerikaanse wetenschappers bewijs hebben ontdekt dat er nog een planeet in ons zonnestelsel staat. Deze zou zich helemaal aan de buitenkant van ons zonnestelsel bevinden, ver voorbij Pluto. Daar bevindt zich ook de Kuipergordel: vernoemd naar de Nederlandse astronoom Gerard Kuiper. Deze gordel bestaat uit miljarden rotsblokken.

Wat de wetenschappers van de Caltech Universiteit nu hebben ontdekt is dat deze rotsblokken in groepjes rond de zon draaien. Dat zou kunnen worden verklaard door de krachten van de nieuwe planeet. Deze planeet blijft nog wat mysterieus, want niemand heeft deze nog gezien. Volgens de metingen zou deze echter 10 keer zo zwaar moeten zijn als de aarde en 20 keer zover van de zon moeten staan als Neptunus. Een jaar duurt er dan tussen de 10.000 en 20.000 jaar. Verder onderzoek is nu nodig om meer te weten te komen over ‘planeet Negen’.

Hoe zat het ook alweer met ons zonnestelsel?

Deze planeet zou dus de negende planeet in ons zonnestelsel zijn. Maar we hadden toch al negen planeten? Inderdaad, tot 2006 wel. Want in dat jaar is Pluto ‘gedegradeerd’ tot dwergplaneet. Alle planeten in ons zonnestelsel moeten namelijk voldoen aan de volgende drie criteria:

  1. Ze bevinden zich in een baan rond de zon;
  2. Ze hebben genoeg massa om met hun eigen zwaartekracht de interne krachten van hun eigen lichaam te overwinnen. Anders gezegd: ze zijn zo goed als rond;
  3. Ze hebben de omgeving van hun baan schoongeveegd van andere objecten.

De acht planeten uit ons zonnestelsel zijn: Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. In deze volgorde staat Mercurius het dichtste bij de zon en Neptunus het verste weg. Jupiter is de grootste planeet, de Aarde past er bijvoorbeeld 1300 keer in. Mercurius is de kleinste planeet: hij draait sneller rond de zon dan om zijn as. Een jaar is daar dus korter dan een dag.

Zonnestelsel

Harman Smith and Laura Generosa (nee Berwin), graphic artists and contractors to NASA's Jet Propulsion Laboratory., Public domain, via Wikimedia Commons

Wat is een dwergplaneet?

Tijdens de IAU- conferentie (Internationale Astronomische Unie) in 2006 werden de bovenstaande drie punten als definitie van een planeet aangenomen. Een dwergplaneet voldoet niet aan het derde punt, het schoonvegen van de omgeving van zijn baan. Een dwergplaneet is geen subcategorie van een planeet, maar is een eigen hemellichaam. Een dwergplaneet is kleiner dan een planeet, maar wel groter dan een planetoïde.  Ook Pluto voldoet niet aan het derde punt en werd dus in 2006 geclassificeerd als dwergplaneet. Andere bekende dwergplaneten in ons zonnestelsel zijn Ceres en Eris.

Verrassend genoeg ontdekken wetenschappers dus nog steeds nieuwe planeten in ons zonnestelsel. Het heelal is nog lang niet verkend, dat blijkt wel weer uit deze ontdekking en de recente wetenschappelijke doorbraak van het waarnemen van zwaartekrachtsgolven. Ik ben benieuwd welke ontdekkingen er nog volgen!