Rituelen voor lancering
Ruimtevaarders zijn rationele mensen. Wetenschappers die een jarenlange opleiding hebben gehad voordat zij uiteindelijk een ruimtereis maken. En toch zijn vooral kosmonauten (ruimtevaarders die vanuit Rusland gelanceerd worden) erg bijgelovig. Zo moest André Kuipers voor vertrek bijvoorbeeld tegen het linkerachterwiel plassen van de bus die de kosmonauten naar het lanceerplatform bracht. Waarom? Omdat Joeri Gagarin dat ook deed voor zijn eerste (succesvolle) vlucht.
Lijst met rituelen
Maar dat zijn is niet alles. De kosmonauten hebben een enorme lijst met rituelen die zij afgewerkt moeten hebben alvorens gelanceerd te worden. En dat neemt nog behoorlijk wat tijd in beslag:
- Maanden voor vertrek planten ze een boompje in Baikonoer (de plaats van het lanceerplatform), zodat ze iets hebben om naar terug te keren;
- Ze bezoeken Gagarin’s werkkamer in Sterrenstad bij Moskou. Het schijnt dat ze tijdens dit bezoek ook toestemming vragen om te vliegen aan zijn geest;
- Ze bezoeken tevens het huis van de uitvinder van Gagarin’s raket: Sergej Koroljov;
- Daarnaast moeten er rode anjers gelegd worden bij de gedenkstenen voor omgekomen astronauten bij het Kremlin;
- Twee dagen voor vertrek gaan alle kosmonauten naar de kapper.
- Als de kosmonauten geknipt worden, leggen de technici munten op de rails van de raket, die geplet worden bij het naar buiten rollen van die raket.
- De kosmonauten bekijken gezamenlijk de dag voor lancering de film Beloe solntse pustyni (Witte woestijnzon), een Russische western uit 1970;
- Op diezelfde dag worden de kosmonauten gezegend en besprenkeld met wijwater door een Russisch-orthodoxe priester;
- Alle kosmonauten zetten op de ochtend voor vertrek hun handtekening op de deur van hun hotelkamer. Vervolgens proosten ze met elkaar met wodka en gooien ze de glazen in een hoek terwijl ze ‘Pojechali’ (hopsakee) roepen. Dat is dezelfde kreet als Gagarin in 1961 uitriep;
- Bij het ontbijt drinken ze champagne en als ze vertrekken uit het hotel staat het lied “Het groene gras nabij mijn huis” op van de band Zemlijane. Dit lied gaat over de liefde van een kosmonaut voor de Aarde;
- De lijst met rituelen wordt afgesloten met de talisman. Dit is een speeltje aan een ketting die aan de binnenkant van de bemanningsruimte wordt opgehangen. Deze hangt in het zicht van de tv-camera en zorgt ervoor dat ground control kan zien wanneer het ruimteschip zijn baan om de aarde heeft bereikt. Dan wordt dit speeltje namelijk gewichtloos en begint dan te zweven;
- Als de kosmonauten vervolgens het ruimtestation (ISS) bereikt hebben, krijgen zij brood en zout aangeboden van de huidige bemanning.
Rituelen bij terugkeer op aarde
Ook na terugkomst op aarde kennen de Russen weer veel rituelen die moeten worden uitgevoerd. De verbrande capsule moet worden ondertekend, evenals de binnenkant van de helikopter en er wordt een eerbetoon gebracht aan Joeri Gagarin’s monument in Sterrenstad.
Al met al wordt je dus niet zomaar kosmonaut. Niet alleen moet je een loodzware opleiding met succes afronden, maar je moet ook nog eens al deze rituelen afwerken voordat je daadwerkelijk de ruimte in wordt geschoten.