De eerste in de ruimte
Arkiv: Sydsvenskan, Public domain, via Wikimedia Commons
Wie was de eerste mens in de ruimte? En wie de eerste Amerikaan? En wanneer werd de eerste vrouw de ruimte in gelanceerd? In dit blog vertellen we je het allemaal!
De eerste mens in de ruimte
op 12 april 1961 was het de Russische kosmonaut (het Russische equivalent voor astronaut) Joeri Gagarin die als eerste mens de ruimte werd ingeschoten en de eerste mens die een rondje om de aarde maakte. Zijn vlucht met de Vostok 1 duurde 108 minuten en Gagarin landde ongedeerd met zijn parachute en daalcapsule op aarde.
Gagarin was piloot bij de luchtmacht en werd in 1960 na een intensieve selectie samen met 19 andere piloten geselecteerd voor de Russische ruimtevaartprogramma. Na veel fysieke en psychologische experimenten te hebben moeten doorstaan werden hij en German Titov uitgekozen als eerste kosmonauten van de Vostok. Niet alleen zijn goede testresultaten maar ook zijn beperkte lengte (1 meter 57) speelden hierin een rol: er was maar weinig ruimte beschikbaar in de capsule.
De eerste Amerikaan
Er was in die jaren niet alleen een wapenwedloop gaande tussen de Sovjet-Unie en de VS, maar er was de beide grootmachten veel aan gelegen de eerste mens in de ruimte te leveren. Deze prestigestrijd tijdens de Koude Oorlog werd dus gewonnen door de Russen. Want de eerste Amerikaan in de ruimte (en dus de eerste namens NASA) was Alan Shepard, die nog geen maand later werd gelanceerd in de Mercury. Op 5 mei 1961 bereikte hij tijdens zijn vlucht de 100 kilometer hoogte grens, waardoor deze telt als officiële ruimtevlucht.
Het eerste levende wezen
Joeri Gagarin was echter niet het eerste levende wezen dat rond de aarde cirkelde. Die eer is toebedeeld aan de hond Laika. In 1958 werd deze straathond door de Sovjet-Unie met de Spoetnik 2 gelanceerd. Al eerder hadden zowel de Sovjet-Unie als de VS dieren de ruimte ingeschoten. Maar die hadden niet rond de aarde gecirkeld. Laika zelf kwam er niet levend vanaf. De Spoetnik 2 was niet ontworpen om weer te landen en verbrandde bij terugkeer in de atmosfeer. Uit onderzoek uit 2002 bleek dat Laika echter al na een paar uur in de ruimte overleden was door oververhitting en stress.
scanned by user Neozoon, Public domain, via Wikimedia Commons
De eerste vrouw(en)
Een paar jaar na de eerste mannen werden ook de eerste vrouw de ruimte ingeschoten. Ook hier waren de Russen (veel) sneller dan de Amerikanen. De eerste vrouw in de ruimte was Valentine Teresjkove die op 16 juni 1963 werd gelanceerd in de Vostok 6. Het zou nog 19 jaar duren voordat de tweede vrouw de ruimte in zou gaan. Dit was wederom een Russische: Svetlana Savitskaja. De eerste Amerikaanse vrouw was Sally Ride. Zij was op 18 juni 1983 aan boord van de Spaceshuttle Challenger.