Alcyone – Bekende sterren
Alcyone is de op twee na grootste ster in zijn constellatie en ook de helderste ster van de Pleiaden of Zeven Zusters. De naam betekent in feite 'de Centrale Zon'. In de Griekse mythologie, vertegenwoordigt Alcyone de Atlantide nimf, die later de moeder werd van Hyrieus. Alcyone is een meervoudige ster, bestaande uit vier sterren, die samen 10 keer zo groot zijn als de zon.
Stellaire omgeving
Alcyone bevindt zich in het schouderblad van het sterrenbeeld Stier. Het is de hoofd- en grootste ster van de Pleiaden ofwel de Zeven Zusters. De naam betekent eigenlijk ‘de Centrale Zon’. Omdat deze sterren allemaal binnen een graad van elkaar liggen, wordt Alcyone vaak gebruikt om de hele groep aan te duiden. China verwijst naar dit heldere wonder als, “de Zesde Ster van het Harige Hoofd.” Ook ligt deze ster ongeveer 400 lichtjaar van de aarde, wat omgerekend 2.351 biljoen mijl of 3.783 biljoen kilometer is.
Waarneming
Het goede nieuws over Alcyone is dat je de ster met het blote oog kan zien. In Nederland is Alcyone goed te zien in oktober aan de oostelijke horizon. Vanwege zijn helderheid kan deze ster ook worden gebruikt als een herkenningspunt om de ster Taygeta te vinden. De ster vind je middels een lijn te trekken dwars door de naburige ster van Maia.
Eigenschappen & feiten
Alcyone is een meervoudige ster. Bekijk zijn begeleidende sterren en onderdelen.
- Alcyone A – De primaire ster wordt beschouwd als een verduisterende en binaire ster met twee gigantische B-sterren die gescheiden zijn door een geschatte afstand van Jupiter en de zon. Alcyone A is ook een snel draaiende ster die rotaties maakt van meer dan 200 kilometer per seconde (124 kilometer/seconde). Als resultaat van zijn snelheid komt er gas uit de evenaar van Alcyone A die resulteert in een dikke lichtgevende schijf. Deze ster heeft ook drie andere sterren in zijn baan.
- Alcyone B – is een achtste magnitude witte hoofdreeksster.
- Alcyone C – is een andere achtste magnitude witte hoofdreeksster en wordt ook beschouwd als een Delta Scuti-ster met een variatie in zijn helderheid.
- Alcyone D – is een geelwitte F-type hoofdreeksster met een ogenschijnlijke magnitude van +8,7.
Helderheid van de ster
Alcyone is de helderste ster in de Pleiaden (Seven Sisters) en de op twee na helderste ster in het sterrenbeeld Stier, schijnend met een magnitude van 2.873. Deze ster omvat 10 keer de straal van de zon en brandt bij een extreme temperatuur van 13.000 Kelvin; 22.940 graden Fahrenheit of 12.726 graden Celsius.
Geschiedenis en mythologie
Historisch gezien komt Alcyone het eerst voor in Riccioli’s (1598-1671) Astronomia Reformat en is hij ook beschreven door Hipparcos (circa 160-120 v.Chr.) Oxus en Oxutatos. De bekende astronoom Ptolemaeus noemde het echter niet in zijn werk Syntaxis. In de Griekse mythologie belichaamt Alcyone de Atlantide nimf die later de moeder werd van Hyrieus. De legende vertelt dat Alyone en haar man Ceyx zo verliefd waren, dat ze zichzelf vaak Hera en Zeus noemden. De goden hoorden dit en waren woedend. Ze besloten het paar te straffen door het schip te laten zinken waar Ceyx op reisde.
Alcyone zocht en smeekte om de veilige terugkeer van haar man. Nadat ze de details van zijn dood door een orakel zag en zijn levenloze lichaam aangespoeld aan de kust ontdekte, wierp Alcyone zichzelf in de oceaan om zich bij haar echtgenoot in het hiernamaals te voegen. Zeus veranderde de geliefden vervolgens in ijsvogels of Halcyon-vogels. Men gelooft dat elk jaar gedurende twee weken de golven kalmeren, zodat deze vogels kunnen nestelen. Er wordt vandaag nog steeds naar het verhaal verwezen als “de dagen van Alcyone” of in het Engels “the Halcyon Days.”
Alcyone is niet zomaar een twinkelend object in de ruimte, er zit ook een interessant verhaal achter! Als je de kans krijgt om deze ster tussen de zeven zussen te bekijken, laat dit mooie natuurverschijnsel niet aan je voorbij gaan.