{"id":50367,"date":"2019-02-19T17:19:35","date_gmt":"2019-02-19T15:19:35","guid":{"rendered":"https:\/\/osr.org\/?p=50367\/"},"modified":"2023-07-24T14:01:03","modified_gmt":"2023-07-24T12:01:03","slug":"yildizlar-icinde-beyaz-cuceler-neden-onemli","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/osr.org\/tr\/blog\/astronomi\/yildizlar-icinde-beyaz-cuceler-neden-onemli\/","title":{"rendered":"Y\u0131ld\u0131zlar i\u00e7inde beyaz c\u00fcceler neden \u00f6nemli?"},"content":{"rendered":"
G\u00fcne\u015f benzeri bir y\u0131ld\u0131z, n\u00fckleer yak\u0131t\u0131n\u0131 t\u00fckettikten sonra k\u0131rm\u0131z\u0131 dev olur. K\u0131rm\u0131z\u0131 dev a\u015famas\u0131nda \u00e7ok geni\u015fleyen y\u0131ld\u0131z, beyaz c\u00fcce olurken i\u00e7e do\u011fru \u00e7\u00f6k\u00fcm\u00fc, y\u0131ld\u0131z\u0131n \u00e7ekirde\u011finin etraf\u0131nda bulunan helyumun daha \u00e7ok s\u0131k\u0131\u015fmas\u0131na ve belli bir a\u015famadan sonra da patlamas\u0131na yol a\u00e7ar. Daha sonra d\u0131\u015f katmanlar\u0131n\u0131 uzaya p\u00fcsk\u00fcrt\u00fcr ve geriye kalan par\u00e7as\u0131 beyaz c\u00fccedir. Y\u0131ld\u0131z\u0131n savurdu\u011fu maddeler, gezegenimsi ve bulutsu halini al\u0131r. K\u00fctlesi bunun \u00fczerindeki bir de\u011fere sahip olan y\u0131ld\u0131zlar da n\u00f6tron y\u0131ld\u0131z\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcrler.<\/p>\n
Beyaz c\u00fcceler, so\u011fuk y\u0131ld\u0131zlar olduklar\u0131 i\u00e7in az \u0131s\u0131 ve \u0131\u015f\u0131k yayarlar. Bu y\u00fczden beyaz c\u00fcce sistemindeki ya\u015fama uygun bir gezegenin bulunmas\u0131 daha kolay olur. \u00c7\u00fcnk\u00fc beyaz c\u00fccelerde gezegenin ya\u015fama uygun olmas\u0131 i\u00e7in ona \u00e7ok yak\u0131n olmas\u0131 gerekir. Yak\u0131n bir gezegen de y\u0131ld\u0131z\u0131n\u0131n \u00f6n\u00fcnden ge\u00e7erken \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131n parlakl\u0131\u011f\u0131nda daha fazla bir azalma olur. Y\u0131ld\u0131z, k\u0131rm\u0131z\u0131 deve d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fckten sonra y\u0131ld\u0131z kabuklar\u0131n\u0131 salmaya ba\u015flad\u0131\u011f\u0131nda merkeze do\u011fru bir k\u00fctle \u00e7ekimi olur. K\u0131rm\u0131z\u0131 dev b\u00fcy\u00fcd\u00fc\u011f\u00fcnde ondan etkilenmeyen d\u0131\u015f gezegenler, bu \u00e7ekimden etkilenerek beyaz c\u00fccenin ya\u015famsal alan\u0131na do\u011fru \u00e7ekilir veya k\u0131rm\u0131z\u0131 devin yok etti\u011fi gezegenlerden kalan enkazlardan ya\u015famsal alanda yeni gezegenler olu\u015fur. \u00c7ekirdekleri kararl\u0131 haldeyken,\u00e7ekirdek k\u00fctlesi 1.4 g\u00fcne\u015f k\u00fctlesinden k\u00fc\u00e7\u00fckt\u00fcr. Tamamen karbon \u00e7ekirde\u011finden olu\u015furlar. D\u00fcnyan\u0131n boyutunda fakat a\u015f\u0131r\u0131 derecede yo\u011fundurlar. Beyaz c\u00fcceler etraf\u0131na \u0131s\u0131 ve \u0131\u015f\u0131k da\u011f\u0131tmaya devam eder. Fakat \u00e7ekirdekte herhangi bir f\u00fczyon i\u015flemi ger\u00e7ekle\u015ftiremedikleri i\u00e7in s\u00fcrekli \u0131s\u0131 ve \u0131\u015f\u0131ma kayb\u0131 i\u00e7indedirler. I\u015f\u0131malar\u0131 y\u0131ld\u0131zdan y\u0131ld\u0131za de\u011fi\u015fiklik g\u00f6stermekle birlikte yakla\u015f\u0131k olarak 1015-1025 y\u0131l s\u00fcrer. I\u015f\u0131malar\u0131 durdu\u011funda Kara c\u00fcceye d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcrler.<\/p>\n
Beyaz C\u00fcceler so\u011fuk y\u0131ld\u0131zlar olduklar\u0131 i\u00e7in az \u0131s\u0131 ve \u0131\u015f\u0131k yayarlar. Bu y\u00fczden beyaz c\u00fcce sistemindeki ya\u015fama uygun bir gezegenin bulunmas\u0131 daha kolay olur. \u00c7\u00fcnk\u00fc beyaz c\u00fccelerde gezegenin ya\u015fama uygun olmas\u0131 i\u00e7in ona \u00e7ok yak\u0131n olmas\u0131 gerekir. Yak\u0131n bir gezegen de y\u0131ld\u0131z\u0131n\u0131n \u00f6n\u00fcnden ge\u00e7erken \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131n parlakl\u0131\u011f\u0131nda daha fazla bir azalma olur.<\/p>\n
Y\u0131ld\u0131z k\u0131rm\u0131z\u0131 deve d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fckten sonra, y\u0131ld\u0131z kabuklar\u0131n\u0131 salmaya ba\u015flad\u0131\u011f\u0131nda merkeze do\u011fru bir k\u00fctle \u00e7ekimi olur ve -k\u0131rm\u0131z\u0131 dev b\u00fcy\u00fcd\u00fc\u011f\u00fcnde ondan etkilenmeyen- d\u0131\u015f gezegenler bu \u00e7ekimden etkilenerek beyaz c\u00fccenin ya\u015famsal alan\u0131na do\u011fru \u00e7ekilir veya k\u0131rm\u0131z\u0131 devin yok etti\u011fi gezegenlerden kalan enkazlardan ya\u015famsal alanda yeni gezegenler olu\u015fur.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
G\u00fcne\u015f benzeri bir y\u0131ld\u0131z, n\u00fckleer yak\u0131t\u0131n\u0131 t\u00fckettikten sonra k\u0131rm\u0131z\u0131 dev olur. K\u0131rm\u0131z\u0131 dev a\u015famas\u0131nda \u00e7ok geni\u015fleyen y\u0131ld\u0131z, beyaz c\u00fcce olurken i\u00e7e do\u011fru \u00e7\u00f6k\u00fcm\u00fc, y\u0131ld\u0131z\u0131n \u00e7ekirde\u011finin etraf\u0131nda bulunan helyumun daha \u00e7ok s\u0131k\u0131\u015fmas\u0131na ve belli bir a\u015famadan sonra da patlamas\u0131na yol a\u00e7ar. Daha sonra d\u0131\u015f katmanlar\u0131n\u0131 uzaya p\u00fcsk\u00fcrt\u00fcr ve geriye kalan par\u00e7as\u0131 beyaz c\u00fccedir. Y\u0131ld\u0131z\u0131n savurdu\u011fu maddeler, […]<\/p>\n","protected":false},"author":23,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"inline_featured_image":false,"footnotes":""},"categories":[506],"tags":[],"class_list":["post-50367","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-astronomi"],"acf":[],"yoast_head":"\n