{"id":47579,"date":"2018-09-15T10:30:36","date_gmt":"2018-09-15T08:30:36","guid":{"rendered":"https:\/\/osr.org\/?p=47579\/"},"modified":"2018-09-15T10:30:37","modified_gmt":"2018-09-15T08:30:37","slug":"yildizlarin-ve-gok-cizimlerinin-eski-kulturlerdeki-anlami","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/osr.org\/tr\/blog\/astronomi\/yildizlarin-ve-gok-cizimlerinin-eski-kulturlerdeki-anlami\/","title":{"rendered":"Y\u0131ld\u0131zlar\u0131n ve g\u00f6k \u00e7izimlerinin eski k\u00fclt\u00fcrlerdeki anlam\u0131"},"content":{"rendered":"
Di\u011fer yandan, Yunanl\u0131lar ve Romal\u0131lar, kuyruklu y\u0131ld\u0131zlar\u0131n, g\u00f6kta\u015flar\u0131n\u0131n ve meteor ya\u011fmurlar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131n mucizevi oldu\u011funa inanm\u0131\u015flard\u0131r. Bir yandan, O-onlar i\u00e7in bu t\u00fcr g\u00f6k olaylar\u0131, iyi ya da k\u00f6t\u00fc bir \u015feyin oldu\u011fu ya da ger\u00e7ekle\u015fmek \u00fczere oldu\u011funa dair i\u015faretler olarak g\u00f6rm\u00fc\u015flerdir. <\/p>\n
M\u00d6 44 y\u0131l\u0131n\u0131n ilkbahar\u0131nda ortaya \u00e7\u0131kan bir kuyruklu y\u0131ld\u0131z, cinayetin ard\u0131ndan, Julius Sezar\u2019\u0131n \u00f6ld\u00fcr\u00fclmesinin bir i\u015fareti olarak yorumlanm\u0131\u015ft\u0131. Elbette, bu da y\u0131ld\u0131zlar\u0131n kehanetlerle ilgili oldu\u011fu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc do\u011furmu\u015ftu. Sezar\u2019\u0131n evlatl\u0131k o\u011flu Octavianus (sonras\u0131nda \u0130mparator Augustus olacak) Sezar i\u00e7in d\u00fczenlenen mezar oyunlar\u0131nda g\u00f6ky\u00fcz\u00fcnde yanan bir\u00e7ok kuyruklu y\u0131ld\u0131z fig\u00fcr\u00fc yapt\u0131rm\u0131\u015ft\u0131. Bu ola\u011fan\u00fcst\u00fc olay, antik kaynaklarda s\u0131kl\u0131kla an\u0131lm\u0131\u015ft\u0131 ama en \u00e7ok da \u015fiirleri etkiledi ve \u015farilerin s\u00f6zlerine girdi. Aeneid epik \u015fiirinde Virgil, “g\u00fcnd\u00fcz vakti bir y\u0131ld\u0131z\u0131n\u0131n nas\u0131l ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve Augustus\u2019un, onun Sezar oldu\u011funa inanmalar\u0131 i\u00e7in insanlar\u0131 nas\u0131l ikna etti\u011fini” anlat\u0131yor.<\/p>\n
Augustus, kuyruklu y\u0131ld\u0131z\u0131 ve babas\u0131n\u0131n \u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fc madeni paralarla and\u0131 (Roma \u0130mparatorlu\u011funu y\u00f6netmeye \u00e7al\u0131\u015f\u0131rken bir tanr\u0131n\u0131n o\u011flu olmaya yard\u0131mc\u0131 oldu) ve bug\u00fcn bir\u00e7ok \u00f6rnek hayatta kald\u0131. Romal\u0131 Tarih\u00e7i Cassius Dio, M\u00d6 30 y\u0131l\u0131n\u0131n a\u011fustos ay\u0131nda meydana gelen “kuyruklu y\u0131ld\u0131zlar”a de\u011findi. Bunlar, M\u0131s\u0131r Krali\u00e7esi Kleopatra\u2019n\u0131n \u00f6l\u00fcm\u00fcnden sonras\u0131na tan\u0131k olan ki\u015filer aras\u0131nda say\u0131l\u0131yordu. Uzmanlar, Dio\u2019nun “kuyruklu y\u0131ld\u0131zlar” kelimelerini kulland\u0131\u011f\u0131 zaman, bunun tam olarak ne anlama geldi\u011finden emin de\u011fildiler, ancak sonras\u0131nda bu olay\u0131 y\u0131ll\u0131k meteor ya\u011fmuruna ba\u011flad\u0131lar.<\/p>\n
Her ne kadar eski Yunanca ad\u0131 kalm\u0131\u015f olsa da \u015fimdi her a\u011fustos ay\u0131nda Perseid meteor ya\u011fmurunun asl\u0131nda Swift-Tuttle kuyruklu y\u0131ld\u0131z\u0131n\u0131n D\u00fcnya y\u00f6r\u00fcngesinden ge\u00e7en enkaz\u0131 oldu\u011funu biliyoruz.<\/p>\n
Bu meteor ya\u011fmuru, antik Yunan kahraman\u0131 Perseus\u2019un o\u011fullar\u0131 olan Perseidai\u2019den esinlenerek adland\u0131r\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Perseus, iyi bir aile soya\u011fac\u0131na sahip efsanevi bir fig\u00fcrd\u00fcr – Zeus\u2019un ve Argive Prensesi Dana\u00eb\u2019nin (alt\u0131n ya\u011fmurunun kad\u0131n\u0131) efsanevi o\u011fludur. Perseus, Akdeniz ve Yak\u0131n Do\u011fu\u2019da korkun\u00e7 k\u0131z karde\u015fi Medusa\u2019n\u0131n s\u0131k\u00e7a g\u00f6r\u00fclen cinayetini i\u00e7eren bir dizi destans\u0131 maceradan sonra bir tak\u0131my\u0131ld\u0131z kazanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n
Perseus\u2019un \u00fcnl\u00fc eylemlerinden bir di\u011feri de Prenses Andromeda\u2019n\u0131n kurtar\u0131lmas\u0131yd\u0131. Deniz canavar\u0131n\u0131 yat\u0131\u015ft\u0131rmak i\u00e7in ebeveynleri taraf\u0131ndan terk edilen prenses, Perseus taraf\u0131ndan okyanusun bir kayal\u0131\u011f\u0131nda bulundu. Evlendiler ve yedi o\u011fullar\u0131 ile iki k\u0131zlar\u0131 oldu. G\u00f6ky\u00fcz\u00fc g\u00f6zlemcileri, gece g\u00f6ky\u00fcz\u00fcnde Andromeda\u2019n\u0131n hemen yan\u0131nda bulunan tak\u0131my\u0131ld\u0131z Perseus\u2019un her yaz g\u00f6rebildikleri \u00e7ekim y\u0131ld\u0131zlar\u0131n\u0131n k\u00f6keni oldu\u011funa inan\u0131yorlar ve Perseid ismi bu \u015fekilde yerle\u015fiyor.<\/p>\n
H\u0131ristiyan gelene\u011finde, Perseid meteor ya\u011f\u0131\u015f\u0131 uzun zamand\u0131r Aziz Lawrence\u2019\u0131n \u015fehitli\u011fine ba\u011flan\u0131yor. Laurentius Roma \u0130mparatorlu\u011funun ilk kiliselerinde yard\u0131mc\u0131 papazd\u0131 ve \u0130mparator Valerian\u2019\u0131n zulm\u00fc s\u0131ras\u0131nda MS 258\u2019de \u00f6ld\u00fcr\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fc. \u0130\u015fkenceler, meteor ya\u011fmurunun y\u00fcksek oldu\u011fu 10 A\u011fustos\u2019ta ger\u00e7ekle\u015fti ve bu y\u00fczden, ate\u015f eden y\u0131ld\u0131zlar azizin g\u00f6zya\u015flar\u0131na denk geliyorlard\u0131.
\nAstronomik olaylar\u0131n ve g\u00f6ky\u00fcz\u00fcn\u00fcn izlenmesiyle ilgili ayr\u0131nt\u0131l\u0131 kay\u0131tlar, Uzak Do\u011fu\u2019daki tarihi metinlerde de bulunabilir. \u00c7in, Kore ve Japonya\u2019n\u0131n Eski ve Orta \u00c7a\u011f kay\u0131tlar\u0131n\u0131n, meteor ya\u011fmurlar\u0131n\u0131n detayl\u0131 hesaplar\u0131n\u0131 i\u00e7erdi\u011fi bulunmu\u015ftur. Bazen bu farkl\u0131 kaynaklar ili\u015fkilendirilebilir, \u00f6rne\u011fin Halley kuyruklu y\u0131ld\u0131z\u0131n\u0131n hem do\u011fu hem de bat\u0131daki antik toplumlar \u00fczerindeki etkisi b\u00f6yle g\u00f6r\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. Bu kaynaklar ayn\u0131 zamanda, MS 36 y\u0131l\u0131nda Han \u00c7ini kay\u0131tlar\u0131nda, Perseid meteor ya\u011fmurunun \u00f6zel bir olay olarak kaydedilen ilk g\u00f6zlemini bulmak i\u00e7in kullan\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.
\nEfsaneler ve mitler, eski uygarl\u0131klar\u0131n meteorlar\u0131n, kuyruklu y\u0131ld\u0131zlar\u0131n ve asteroitlerin ne olabilece\u011fine dair \u00e7ok az bilimsel anlay\u0131\u015fa sahip olduklar\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fcrse de ger\u00e7eklerden \u00e7ok uzak olamazd\u0131. Yak\u0131n Do\u011fu\u2019nun ilk g\u00f6k bilimcileri, Babil ve M\u0131s\u0131r takvimlerini ve astronomik verilerini yaratanlar, \u015fimdiye kadar antik \u00e7a\u011fda en geli\u015fmi\u015f olanlard\u0131r. Eski \u00e7ivi yaz\u0131s\u0131 metinleri \u00fczerine yap\u0131lan yak\u0131n tarihli bir \u00e7al\u0131\u015fma, Babillilerin kuyruklu y\u0131ld\u0131zlar\u0131, gezegensel hareketleri ve g\u00f6ky\u00fcz\u00fc olaylar\u0131n\u0131 izleme yeteneklerinin, M\u00d6 ilk bin y\u0131l \u00f6ncesine kadar, daha \u00f6nce inan\u0131ld\u0131\u011f\u0131ndan \u00e7ok daha karma\u015f\u0131k bir geometriye sahip oldu\u011funu kan\u0131tlam\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n
Bu makalenin orjinali theconversation.com\u2019dan bulunmaktad\u0131r. <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
Milattan \u00f6nceki zamanlar Di\u011fer yandan, Yunanl\u0131lar ve Romal\u0131lar, kuyruklu y\u0131ld\u0131zlar\u0131n, g\u00f6kta\u015flar\u0131n\u0131n ve meteor ya\u011fmurlar\u0131n\u0131n ortaya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131n mucizevi oldu\u011funa inanm\u0131\u015flard\u0131r. Bir yandan, O-onlar i\u00e7in bu t\u00fcr g\u00f6k olaylar\u0131, iyi ya da k\u00f6t\u00fc bir \u015feyin oldu\u011fu ya da ger\u00e7ekle\u015fmek \u00fczere oldu\u011funa dair i\u015faretler olarak g\u00f6rm\u00fc\u015flerdir. M\u00d6 44 y\u0131l\u0131n\u0131n ilkbahar\u0131nda ortaya \u00e7\u0131kan bir kuyruklu y\u0131ld\u0131z, cinayetin ard\u0131ndan, Julius […]<\/p>\n","protected":false},"author":23,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"inline_featured_image":false,"footnotes":""},"categories":[506],"tags":[],"class_list":["post-47579","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-astronomi"],"acf":[],"yoast_head":"\n