{"id":169688,"date":"2021-08-29T18:04:18","date_gmt":"2021-08-29T16:04:18","guid":{"rendered":"https:\/\/osr.org\/?p=169688"},"modified":"2024-05-24T21:50:28","modified_gmt":"2024-05-24T19:50:28","slug":"nasa-dunyadan-34-milyar-isik-yili-uzaklikta-bir-einstein-halkasi-goruntuledi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/osr.org\/tr\/blog\/astronomi\/nasa-dunyadan-34-milyar-isik-yili-uzaklikta-bir-einstein-halkasi-goruntuledi\/","title":{"rendered":"NASA D\u00fcnya’dan 3,4 milyar \u0131\u015f\u0131k y\u0131l\u0131 uzakl\u0131kta bir ‘Einstein halkas\u0131’ g\u00f6r\u00fcnt\u00fcledi"},"content":{"rendered":"
Amerikan Uzay ve Havac\u0131l\u0131k Dairesi\u2019nin (NASA) Hubble Uzay Teleskobu, D\u00fcnya’dan 3.4 milyar \u0131\u015f\u0131k y\u0131l\u0131 uzakl\u0131kta \u00e7arp\u0131c\u0131 bir ‘Einstein halkas\u0131\u201d g\u00f6r\u00fcnt\u00fcs\u00fc yakalad\u0131. K\u00fctle\u00e7ekimsel merceklenme olarak bilinen bu kozmik g\u00f6r\u00fcnt\u00fc, uzaydaki b\u00fcy\u00fck bir nesneden gelen yer\u00e7ekimi alan\u0131 uzay\u0131 b\u00fckt\u00fc\u011f\u00fcnde ve uzaktaki bir nesneden gelen \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131 sapt\u0131rd\u0131\u011f\u0131nda meydana geliyor.<\/p>\n
Bununla birlikte, g\u00f6r\u00fcnt\u00fcdeki olu\u015fum yaln\u0131zca iki g\u00f6kadadan ve g\u00f6kadalar\u0131n yer\u00e7ekimi alan\u0131ndan ge\u00e7erken b\u00fcy\u00fct\u00fclen tek bir uzak kuasardan* meydana geliyor.<\/p>\n
\u201cEvrenin en uzak k\u00f6\u015felerinde y\u00fcksek bir enerjiyle parlayan galaksilere kuasar ad\u0131 veriliyor.Avrupa Uzay Ajans\u0131\u2019ndan (ESA) bilim insanlar\u0131, bu parlak noktalar\u0131n alt\u0131 galaksiyi de\u011fil , asl\u0131nda \u00fc\u00e7 galasiyi g\u00f6sterdi\u011fini s\u00f6yledi. Buna g\u00f6re, halkan\u0131n ortas\u0131ndaki iki ve arkas\u0131ndaki bir kuasar, \u00f6ndeki iki yer\u00e7ekimi alan\u0131ndan ge\u00e7erken b\u00fcy\u00fcd\u00fc.\u00d6n plandaki iki g\u00f6kadan\u0131n k\u00fctlesi \u00e7ok y\u00fcksek oldu\u011fu i\u00e7in, bu durum galaksilerin etraf\u0131nda uzay-zaman\u0131n yer\u00e7ekimsel bir e\u011frili\u011fine neden oluyor. Daha sonra bu uzay-zamandan ge\u00e7en herhangi bir \u0131\u015f\u0131k bu e\u011frili\u011fi takip ediyor ve g\u00f6r\u00fcnt\u00fc teleskoplara bozulmu\u015f bir \u015fekilde ula\u015f\u0131yor.<\/p>\n
Resmi olarak yer\u00e7ekimi merceklenmesi olarak bilinen bu kozmik g\u00f6r\u00fcnt\u00fc, 1915’te \u00fcnl\u00fc fizik\u00e7i Albert Einstein taraf\u0131ndan tahmin edildi. Einstein, yer\u00e7ekiminin, uzay-zaman dedi\u011fi evrenin dokusunu \u00e7arp\u0131tan b\u00fcy\u00fck nesnelerin sonucu oldu\u011funu a\u00e7\u0131klad\u0131.<\/p>\n
Bilim insanlar\u0131, o zamandan beri onun genel g\u00f6relilik teorisini G\u00fcne\u015f sistemi i\u00e7inde test etti ve \u00e7\u0131\u011f\u0131r a\u00e7an \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131n\u0131 y\u00fczlerce Einstein halkas\u0131n\u0131 inceleyerek kan\u0131tlad\u0131lar.<\/p>\n
Y\u0131ld\u0131zlar aras\u0131nda b\u00fcy\u00fcl\u00fc ger\u00e7eklik<\/span><\/p>\n 2018’de ba\u015fka bir Einstein Y\u00fcz\u00fc\u011f\u00fc ke\u015ffeden Portsmouth \u00dcniversitesi Kozmoloji ve Yer\u00e7ekimi Enstit\u00fcs\u00fc’nden Thomas Collett, yapt\u0131\u011f\u0131 a\u00e7\u0131klamada \u015funlar\u0131 s\u00f6yledi:<\/p>\n “Genel g\u00f6relilik, b\u00fcy\u00fck nesnelerin uzay-zaman\u0131 deforme etti\u011fini savunuyor. Bu durum, \u0131\u015f\u0131k ba\u015fka bir galaksinin yak\u0131n\u0131ndan ge\u00e7ti\u011finde \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131n yolunun sapt\u0131\u011f\u0131 anlam\u0131na geliyor. \u0130ki g\u00f6kada g\u00f6r\u00fc\u015f hatt\u0131m\u0131z boyunca hizalan\u0131rsa, bu, arka plandaki g\u00f6kadan\u0131n birden fazla g\u00f6r\u00fcnt\u00fcs\u00fcn\u00fc g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcm\u00fcz g\u00fc\u00e7l\u00fc yer\u00e7ekimi merceklenmesi ad\u0131 verilen bir fenomene yol a\u00e7ar.<\/p>\n \u00d6n plandaki g\u00f6kadan\u0131n k\u00fctlesini biliyorsak, o zaman \u00e7oklu g\u00f6r\u00fcnt\u00fcler aras\u0131ndaki ayr\u0131m miktar\u0131 bize ‘genel g\u00f6relilik’in galaktik \u00f6l\u00e7eklerde yer\u00e7ekimi teorisinin do\u011fru olup olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6sterir.\u201d<\/p>\n \u00d6te yandan, Hubble teleskobundan al\u0131nan veriler, tam merkezde, uzaktaki kuasar\u0131n nadir g\u00f6r\u00fclen be\u015finci bir g\u00f6r\u00fcnt\u00fcs\u00fc olan yedinci bir \u0131\u015f\u0131k noktas\u0131n\u0131 da tespit etti.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Amerikan Uzay ve Havac\u0131l\u0131k Dairesi\u2019nin (NASA) Hubble Uzay Teleskobu, D\u00fcnya’dan 3.4 milyar \u0131\u015f\u0131k y\u0131l\u0131 uzakl\u0131kta \u00e7arp\u0131c\u0131 bir ‘Einstein halkas\u0131\u201d g\u00f6r\u00fcnt\u00fcs\u00fc yakalad\u0131. K\u00fctle\u00e7ekimsel merceklenme olarak bilinen bu kozmik g\u00f6r\u00fcnt\u00fc, uzaydaki b\u00fcy\u00fck bir nesneden gelen yer\u00e7ekimi alan\u0131 uzay\u0131 b\u00fckt\u00fc\u011f\u00fcnde ve uzaktaki bir nesneden gelen \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131 sapt\u0131rd\u0131\u011f\u0131nda meydana geliyor. Bununla birlikte, g\u00f6r\u00fcnt\u00fcdeki olu\u015fum yaln\u0131zca iki g\u00f6kadadan ve g\u00f6kadalar\u0131n […]<\/p>\n","protected":false},"author":23,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"inline_featured_image":false,"footnotes":""},"categories":[506],"tags":[],"class_list":["post-169688","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-astronomi"],"acf":[],"yoast_head":"\n