{"id":110437,"date":"2019-10-06T17:37:04","date_gmt":"2019-10-06T15:37:04","guid":{"rendered":"https:\/\/osr.org\/?p=110437"},"modified":"2024-05-24T18:00:27","modified_gmt":"2024-05-24T16:00:27","slug":"bilim-insanlari-yasamin-baslangicini-aciklayabilecek-bir-kara-delik-carpismasi-kesfetti","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/osr.org\/tr\/blog\/astronomi\/bilim-insanlari-yasamin-baslangicini-aciklayabilecek-bir-kara-delik-carpismasi-kesfetti\/","title":{"rendered":"Bilim insanlar\u0131, ya\u015fam\u0131n ba\u015flang\u0131c\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131klayabilecek bir kara delik \u00e7arp\u0131\u015fmas\u0131 ke\u015ffetti"},"content":{"rendered":"
George Mason \u00dcniversitesi’nden astrofizik\u00e7i Shobita Satyapal, ‘tren \u00e7arp\u0131\u015fmas\u0131’ olarak nitelendirilen bir uzay olay\u0131n\u0131 g\u00f6zlediklerini a\u00e7\u0131klad\u0131.
\nWebtekno’nun aktard\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re, ‘tren kazas\u0131 \u00e7arp\u0131\u015fmas\u0131’ olarak nitelendirilen olayda, \u00fc\u00e7 galaksi birbiri ile potansiyel \u00e7arp\u0131\u015fma rotas\u0131nda bulunuyor. \u00c7arp\u0131\u015fma rotas\u0131nda olan galaksilerden birinin i\u00e7inde bir kara delik bulunuyor. Ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar, her galaksinin milyonlarca y\u0131ld\u0131z, gezegen ve gezegen uydusu bulundurdu\u011funu a\u00e7\u0131klad\u0131.<\/p>\n
Space.com’da yay\u0131nlanan makaleye g\u00f6re, devasa kara delik G\u00fcne\u015f’in k\u00fctlesinin en az 12 kat\u0131 kadar olabilir. Potansiyel galaksi birle\u015fmesi olarak isimlendirilen bu \u00e7arp\u0131\u015fmalar, bilim insanlar\u0131na g\u00f6re G\u00fcne\u015f sisteminin nas\u0131l ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131na dair fikir verebilir.<\/p>\n
Bilim insanlar\u0131, \u00e7\u0131\u011f\u0131r a\u00e7acak bu birle\u015fmenin nadir olmas\u0131 nedeniyle, daha fazla \u00e7arp\u0131\u015fman\u0131n bulunmas\u0131n\u0131n \u00f6nemli oldu\u011funu belirtiyor. Space.com’a a\u00e7\u0131klama yapan George Mason \u00dcniversitesi\u2019nde astronomi doktora \u00f6\u011frencisi olan Ryan Pfeifle, “Bu sistemler \u00e7ok nadir olduklar\u0131 i\u00e7in, onlar hakk\u0131nda bir pop\u00fclasyon olarak pek bir \u015fey bilmiyoruz Bu y\u00fczden daha fazlas\u0131n\u0131 bulmak \u00f6nemli. Daha fazlas\u0131n\u0131 bulabilirsek, onlar\u0131 bir pop\u00fclasyon olarak inceleyebilir ve tamam, genel olarak bu sistemlerin b\u00f6yle davranma e\u011filiminde oldu\u011funu s\u00f6ylebiliriz” dedi.<\/p>\n
Pfeifle, NASA\u2019n\u0131n Chandra X-\u0131\u015f\u0131n\u0131 G\u00f6zlemevi taraf\u0131ndan \u00e7ekilen g\u00f6r\u00fcnt\u00fcleri yeniden incelemeden \u00f6nce sadece iki birle\u015fme ke\u015ffettiklerini d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc. G\u00f6zlemevinden elde edilen verilere bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda, \u00e7arp\u0131\u015fmaya devam eden \u00fc\u00e7 galaksi oldu\u011fu fark edildi. \u00dc\u00e7 galaksi birbirinden 11.000 ile 23.800 \u0131\u015f\u0131k y\u0131l\u0131 uzakta olmas\u0131na ra\u011fmen, \u00e7arp\u0131\u015fma bilim insanlar\u0131na hala \u00f6nemli veriler sa\u011flayabilir.<\/p>\n
Princeton \u00dcniversitesi\u2019nden bilim insanlar\u0131 taraf\u0131ndan ger\u00e7ekle\u015ftirilen g\u00f6zlemde, titanik kara delikleri de denen iki s\u00fcper k\u00fctleli kara deli\u011fin \u00e7arp\u0131\u015fma rotas\u0131nda olduklar\u0131 anla\u015f\u0131ld\u0131. 10 Temmuz 2019 \u00c7ar\u015famba g\u00fcn\u00fc The Astrophysical Journal Letters\u2019da yay\u0131nlanan makaleye g\u00f6re her biri G\u00fcne\u015f\u2019imizin k\u00fctlesinden 800 milyon kat daha b\u00fcy\u00fck olan bu canavarlar i\u00e7in bir iyi bir de k\u00f6t\u00fc haber var. Kara delikler son g\u00fcnlerine ula\u015ft\u0131\u011f\u0131nda, yer\u00e7ekimi dalgalar\u0131n\u0131 ilk kez LIGO\u2018da ke\u015ffedilenden milyon kat daha fazla sergileyecekler. Bu durumda s\u00fcper k\u00fctleli kara delik ikilisi, evrendeki en y\u00fcksek yer\u00e7ekimi dalgalar\u0131n\u0131 \u00fcretecektir.<\/p>\n
Bilinen di\u011fer s\u00fcper k\u00fctleli kara deliklerden yola \u00e7\u0131karak 2024 y\u0131l\u0131na kadar bu dalgalar\u0131 yakalamay\u0131 bekleyen ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar, bunun ger\u00e7ekle\u015fmemesi durumunda da s\u00fcper k\u00fctleli kara deliklerin asla \u00e7arp\u0131\u015fmayacaklar\u0131na dair \u201cnihai parsek sorunu\u201dyla kar\u015f\u0131la\u015facaklar\u0131n\u0131 ve bu y\u00f6nde bir kan\u0131t elde edeceklerini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorlar.<\/p>\n
Princetonl\u0131 astrofizik\u00e7i Jenny Greene verdi\u011fi bas\u0131n a\u00e7\u0131klamas\u0131nda bu durumu \u015f\u00f6yle aktar\u0131yor:
\nS\u00fcper k\u00fctleli kara deliklerin birle\u015fip birle\u015fmeyece\u011fini bilmiyor olmak astronomi ad\u0131na b\u00fcy\u00fck bir utan\u00e7t\u0131r. Kara delik fizi\u011findeki herkes i\u00e7in, g\u00f6zlemsel olarak uzun s\u00fcredir devam eden ve \u00e7\u00f6zmemiz gereken bir bilmecedir.<\/p>\n
Sim\u00fcle edilen modellemelerde en az \u00fc\u00e7 veya daha fazla s\u00fcper k\u00fctleli kara delik bir araya gelmedik\u00e7e, nihai parsek sorununun a\u015f\u0131lamayaca\u011f\u0131 sonucu \u00e7\u0131k\u0131yor ve bu do\u011fruysa, g\u00f6kbilimciler 2024 y\u0131l\u0131na kadar elde etmek istedikleri yer\u00e7ekimi dalgalar\u0131n\u0131 tespit edemeyecekler. Bunun aksine bir veri elde etmeyi ba\u015farmalar\u0131 durumunda, s\u00fcper k\u00fctleli kara deliklerin \u00e7arp\u0131\u015farak daha b\u00fcy\u00fck bir y\u0131ld\u0131z canavar\u0131na d\u00f6n\u00fc\u015febilece\u011fi y\u00f6n\u00fcnde kan\u0131tlara ula\u015fm\u0131\u015f olacaklar.<\/p>\n
Kaynak: Sputniknews.com ve Geleceksimdi.com.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
George Mason \u00dcniversitesi’nden astrofizik\u00e7i Shobita Satyapal, ‘tren \u00e7arp\u0131\u015fmas\u0131’ olarak nitelendirilen bir uzay olay\u0131n\u0131 g\u00f6zlediklerini a\u00e7\u0131klad\u0131. Webtekno’nun aktard\u0131\u011f\u0131na g\u00f6re, ‘tren kazas\u0131 \u00e7arp\u0131\u015fmas\u0131’ olarak nitelendirilen olayda, \u00fc\u00e7 galaksi birbiri ile potansiyel \u00e7arp\u0131\u015fma rotas\u0131nda bulunuyor. \u00c7arp\u0131\u015fma rotas\u0131nda olan galaksilerden birinin i\u00e7inde bir kara delik bulunuyor. Ara\u015ft\u0131rmac\u0131lar, her galaksinin milyonlarca y\u0131ld\u0131z, gezegen ve gezegen uydusu bulundurdu\u011funu a\u00e7\u0131klad\u0131. Space.com’da yay\u0131nlanan […]<\/p>\n","protected":false},"author":23,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"inline_featured_image":false,"footnotes":""},"categories":[506],"tags":[],"class_list":["post-110437","post","type-post","status-publish","format-standard","hentry","category-astronomi"],"acf":[],"yoast_head":"\n